Jacob Esselens (1626-1687) was een Nederlandse 17de-eeuwse schilder en tekenaar die werkzaam was in de Gouden Eeuw.
Jacob Esselens vervaardigde hoofdzakelijk 17de eeuwse landschappen, stads- en zeegezichten, alsook enkele portretten. Over zijn leven is niet veel geweten: hij werd geboren in Amsterdam en was in de eerste plaats handelaar van fluweel en zijde. Als antiek schilder zou hij autodidact geweest zijn. Op de reizen die hij voor zijn stoffenhandel maakte, legde hij meermaals landschappen en stadsgezichten vast, onder andere in Italië, Frankrijk en Schotland. In 1663 maakte Jacob Esselens een reis langs de Rijn in het gezelschap van Gerbrand van den Eechhout en Jan Lievens, beiden oude meesters uit Amsterdam die nauw hadden samengewerkt met Rembrandt. Diens stijl beïnvloedde in hoge mate ook het werk van Jacob Esselens. Naast topografische zichten maakte hij ook enkele meer gefantaseerde landschappen met mensen en dieren.
