Sebastiaen Vrancx

Sebastiaen Vrancx (1573-1647) was een Vlaamse barokschilder. De oude meester is vooral gekend voor zijn gevechtsscènes, maar incorporeerde ook vaak mythologische en allegorische taferelen.

In zijn jonge jaren was Vranx leerling van Adam van Noort, en later leidde hij ook zelf verschillende 17de-eeuwse kunstschilders op waaronder Peter Snayers en Balthasar Courtois.

In 1600 wordt Sebastiaen Vrancx oud meester van de Sint-Lucasgilde en wat later gaat hij ook bij de Confrérie van Romanisten. Dit is een vereniging van Antwerpse humanisten, waarbij de een van de vereisten tot toelating een reis naar Rome was.

Op vlak van gevechtsscènes speelde hij een zeer grote rol in de opkomst van landschapsschilderkunst en de variaties daarop. Vrancx' eerder donkere kleurwerking en strak penseelwerk brengen hem qua landschappen in de buurt van mensen als Paul Bril en Pieter Brueghel. Ook het gebruik van het atmosferisch perspectief waarbij de voorgrond bruin, middengrond groen en achtergrond blauw wordt weergegeven doet denken aan de bovengenoemde 16de-eeuwse oude meesters.

Volgens Karel van Mander gebruikte Vrancx, in tegenstelling tot vele van zijn tijdgenoten, geen groot atelier met assistenten of leerlingen. We mogen er dus van uitgaan dat de werken die aan hem worden toegeschreven ook grotendeels van zijn hand zijn.

De figuren op de 17de-eeuwse schilderijen zijn eerder kleinschalig, waardoor veel ruimte overblijft voor het landschap. Qua perspectief krijgen we meestal een panoramisch zicht, met veel activiteit en draaiende torso’s. De weergave van de dieren getuigt van Sebastiaen Vrancx' grote kennis van dieren, al blijft het gevecht en de weergave van beweging op verschillende vlakken relatief statisch. Toch kan de invloed van antiek schilder Vrancx niet onderschat worden: samen met figuren als Peter Snayers en Philips Wouwerman domineerde hij de 17de-eeuwse schilderkunst op vlak van gevechtsscènes.