Chinees Ming dynastie en Porselein

De term ‘Ming porselein’ spreekt in het westen enorm tot de verbeelding. Het wordt met bijna elk antiek Chinese porseleinen servieswaar dat van voor de 20e eeuw dateert geassocieerd. Dit is niet heel verwonderlijk, niet alleen omdat de Ming dynastie (1368 – 1644) een lange periode beslaat maar ook omdat ze van grote invloed is geweest op het porselein uit de Qing dynastie (1644 -1911). Tijdens de Ming dynastie groeiden de keizerlijke kilns van Jingdezhen, in de Jianxi provincie, uit tot het grote centrum van de Chinese porselein productie. De keizerlijke vraag naar Chinees porselein was zo groot geworden dat de productie van antiek Chinese porseleinen theepotten, schalen en borden gecategoriseerd werden aan de hand van de keizerlijke regeerperiode waarin zij vervaardigd werden en zij werden voorzien van merktekens en stempels. Verschillende keizers drukten niet alleen letterlijk een stempel op de Chinese porseleinen waren maar deden dit ook op stilistisch vlak. Tijdens de regeerperiode van de Yongle keizer (1402 – 1424) kende het bekende blauwwitte porselein een hoogtepunt. Helder geschilderde motieven zoals draken en wolken waren erg in trek als decoratie op Chinese porseleinen schalen en vazen.

Naast blauwwit porselein werden ook andere kleurpaletten ontwikkeld waaronder het ‘wucai’ porselein, ook wel ‘vijfkleurig’ porselein genoemd en ‘sancai’ porselein (driekleurig). Het sancai porselein is een van de meest indrukwekkende stijlen waar de kleurige bloemenmotieven van elkaar gescheiden zijn door verhoogde lijnen, vergelijkbaar met cloisonné werk. Vanaf de 16e eeuw begon er een nieuwe traditie in Yixin waarbij Chinese porseleinen theepotten door de vakman van een eigen signatuur voorzien werden en soms ook van een poëtische inscriptie. Ook deze Chinese theepotten kwamen voor in levendige kleuren.

Tijdens de Ming dynastie neemt de export van Chinees porselein serviesgoed weer toe. Het kraakporselein, ook ontwikkeld tijdens de 16e eeuw, was porselein dat exclusief voor de export naar Europa geproduceerd werd en dat in de 17e eeuw zo geliefd was waardoor het in Delft navolging kreeg met het Delfts porselein. De verschillende stijlen die de vorm, kleur en het materiaalgebruik van de Chinese porseleinen theepotten en vazen van elkaar doen onderscheiden staan de taxateur bij om de waarde te bepalen. Ook de ‘mark and period’ kunnen bijdragen aan de datering van de Chinese porseleinen schaal of bord.