Het genre van het veduta

De term ‘veduta’ komt oorspronkelijk uit het Italiaans en betekent ‘overzicht’. Het is een genre in de landschapsschilderkunst dat eigenlijk ontstond in Vlaanderen, met 16de eeuwse kunstschilders als Paul Bril. Vedute zijn gedetailleerde schilderijen op groot formaat van een stadgezicht of ander vergezicht. Vooral in de Gouden Eeuw specialiseerden Nederlandse oude meesters zich in dit genre, dat het gevoel van lokale trots opwekte bij de toenmalige gegoede middenklasse. Een toonaangevend voorbeeld hiervan is Johannes Vermeers’ Gezicht Op Delft uit de 17de-eeuw. Ook de minder bekende Caspar van Wittel werd het voorbeeld van een Italiaanse groep navolgers, de vedutisten genoemd, waarvan Giovanni Paolo Pannini en Canaletto de bekendsten zijn. In het midden van de 18de eeuw is het vooral Venetië dat als centrum functioneerde voor deze ‘vedustisti’. Later ontstonden eigenaardige variaties van het genre, zoals meer persoonlijke impressies van een stadsgezicht of vedute met een focus op ruïnes.